Het volgende artikel is geplaatst met toestemming/medeweten redactie van Prorun.
Je kent ze wel.
Mensen die huilend over de finish komen na het lopen van een marathon.
Zijn ze zó blij dat de marathon achter de rug is, dat ze in huilen uitbarsten na de streep?
Of is er iets anders aan de hand?
Energie voor je brein
Eerst even kort iets over je brein, om te zien waar dat huilen dan zit. Zie de afbeelding van het brein hieronder.
In het midden (groen) zit het zogenaamde reptielenbrein. Dat deel van ons brein is het hetzelfde bij (bijna) dieren. In het reptielenbrein wordt een hoop geregeld, waar we ons niet van bewust zijn: bloeddruk, ademhaling, temperatuur. Best handig dat we niet de hele dag na hoeven te denken om ons lichaam op 36,8 graden Celsius te houden: dat gebeurt vanzelf.
Daaromheen zit het zoogdierenbrein. In dat deel van het brein zitten emoties die we delen met (de meeste) andere zoogdieren: emoties als angst, verdriet, vreugde en boosheid.
De buitenste schors van ons brein is de neo-cortex. Dat betekent letterlijk nieuwe schors en dat deel van het brein onderscheidt mensen van andere dieren. Daarin zit onze taal, ons analytisch vermogen, onze ratio.
Goed. Wat heeft dat te maken met huilen na een marathon?
Huilen na een marathon
Je lichaam heeft grofweg twee brandstoffen: energiezuinige vetten en energiesnelle suikers. Je bovenbenen, je armen en je kuiten gebruiken zuinige vetten als je rustig aan doet en als je intensief inspant dan gebruiken je spieren ook energiesnelle suikers.
Je brein snapt de vetten niet, die gebruikt alleen maar snelle suikers.
Dus wat gebeurt er als je een marathon gaat lopen, zeker als je snel begint? Dan hebben je bovenbenen de snelle suikers nodig. Halverwege de marathon geeft je brein nog wel een seintje – joh, ga lekker op een terrasje zitten met een appeltaartje – maar je gaat door, dus je bovenbenen krijgen het nog zwaarder.
Langzaam trek je de suikervoorraden leeg, ook de voorraden die je neo-cortex nodig heeft om rationeel te denken. Tegen het einde van de marathon hebben je bovenbenen de suikers ‘opgebruikt’ en is je neo-cortex ‘uitgeschakeld’. Met als gevolg: je zoogdierenbrein neemt het over en emoties voeren de boventoon.
Wat dan als je na de finish meteen een boek kunt lezen
Herken jij je helemaal niet in bovenstaand voorbeeld? Kom jij na een marathon over de streep, zonder overdreven emotioneel te zijn?
Dan loop je de marathon blijkbaar niet op reserves van je suikers, maar op je energiezuinige vetten.
Van je snelle suikers heb je zo’n 1 tot 2 uur opgeslagen in je spieren en je lever. Loop je op je omslagpunt (dat punt waarop je het écht zwaar is) dan zijn je suikers na die tijd wel zo’n beetje op. Loop je ver onder je omslagpunt, dan kun je uren lopen, want je gebruikt dan niet alleen je snelle suikers, maar ook je zuinige vetten.
En het goede nieuws is: van vetten heb je meer dan genoeg.
Er is een makkelijke trucje om erachter te komen hoeveel vetten je hebt, als brandstof: stop vandaag met eten: de dag dat je doodgaat, dán zijn je vetten op.
Er zijn hongerstakers geweest die hebben bewezen dat het wel 60 dagen kan zijn.
Dat is dus een energievoorraad waar je u tegen zegt.
Handig om te gebruiken tijdens de marathon.
Heb jij wel eens gehuild na een zware inspanning?
Noot: dit blog verscheen eerder op sportrusten.nl. Prorun heeft het met toestemming herplaatst.